Կգրանցվեն ոչ նյութական մշակութային ժառանգության առաջարկները
ՀՀ Կառավարության հերթական նիստում այսօր որոշում կայացվեց
փոփոխություններ և լրացումներ կատարել Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության 2010 թվականի մարտի 11-ի «Հայաստանի Հանրապետության ոչ նյութական մշակութային արժեքների ցանկերի կազմման չափորոշիչները և ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների ցանկը հաստատելու մասին» որոշման մեջ:
Որոշման նպատակը ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների առկա ցանկում լրացումների իրականացումն է, ինչի անհրաժեշտությունը պայմանավորված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2003 թվականի «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության մասին» կոնվենցիայի և «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի դրույթներով, ինչպես նաև ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում Հայաստանի Հանրապետության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքներին վերաբերող հայտեր գրանցելու հանգամանքով:
Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարին կից ոչ նյութական մշակութային ժառանգության հարցերի մասնագիտական խորհրդի 2024 թ. ապրիլի 17-ի նիստի որոշմամբ՝ Հայաստանի Հանրապետության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների ցանկում որոշվել է գրանցել համայնքներից, անհատ կրողներից, մշակութային և գիտական կազմակերպություններից ստացված ոչ նյութական մշակութային ժառանգության առաջարկները:
- Ըստ էության՝ այս պրոցեսը, որում մենք հերթական քայլն ենք անում, մեծ հաշվով կարելի է անվանել ոչ նյութական արժեքների նյութականացման գործընթաց: Եվ ինչո՞ւ է շատ կարևոր, որովհետև երբ գործ ունենք նյութական արժեքների, հուշարձանների հետ, նրանք ավելի երկարակյաց են, քան ոչ նյութական արժեքները, որոնք կորսվելու մեծ վտանգի և ռիսկի են ենթարկված: Մեր իրականության մեջ այդպիսի շատ հայտնի և առանցքային նշանակություն ունեցող պատմություն կա: Ինչո՞ւ է, ընդհանրապես, մեր իրականության և մեր մշակույթի մեջ Կոմիտաս Վարդապետի դերն այդքան բարձր գնահատվում: Մի պարզ պատճառով, որ մեր ոչ նյութական ժառանգության մի մասն, ըստ էության, անէանալուց փրկել է, այսինքն՝ գյուղեգյուղ գնալով, հավաքելով, փաստագրելով և այլն: Այն ժամանակ մենք պետություն չենք ունեցել, բայց հիմա պետություն ունենք, որը պարտավոր է այս մշակութային քաղաքականության ուղղությունն իրականացնել,- ասել Կառավարության ղեկավարը և ընդգծել, որ այսօր էլ ոչ նյութական արժեքներ անէանում են, եթե դրանք բավարար չափով փաստագրված չեն:
Վարչապետը նշել է, որ այս թեմայի հետ առնչվել է տարբեր մարզային այցելությունների ընթացքում և երկար ժամանակ է, աշխատանք է տարվում այս ուղղությամբ.
- Ոչ նյութական կարևոր արժեք է մեր խոհանոցը: Իմիջիայլոց, հայկական խոհանոցը Ազգային անվտանգության ռազմավարության մեջ ընդգծել ենք որպես մեր ազգային արժեք:
Վարչապետն ընդգծել է, որ ծրագիր իրականացնելու խնդիր է դրել, որպեսզի մասնագետներն անցնեն բնակավայրերով և ամեն բնակավայրի յուրահատուկ բաղադրատոմսը կամ ճաշատեսակը ոչ միայն փաստագրեն, այլ նաև զբոսաշրջության զարգացմանը զուգահեռ հանրային սննդի բիզնեսի հետ համագործակցությամբ ընդգրկեն ճաշացանկերում, բացի այդ նաև հանրայնացնեն այդ բաղադրատոմսերը համացանցի և կատալոգների միջոցով: Այս համատեքստում Կառավարության ղեկավարն ընդգծել է.
- Այս պրոցեսը պետք է անընդհատ շարունակվի, բայց շատ կարևոր է, որ մենք ոչ միայն իսկապես փաստագրենք, այլև նաև փաստագրենք այնպես, որ դա նաև հասանելի լինի:
- Հետևաբար՝ այսօրվա Կոմիտասը Հայաստանի Հանրապետությունն է, և Հայաստանի Հանրապետությունն այս գործառույթը պետք է լիարժեք իրականացնի, որը շատ բարդ աշխատանք է, և այդ աշխատանքը շատ ուրախ եմ, որ մենք պետք է անենք,- հավելել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Թեմայի շրջանակում Վարչապետն անդրադարձել է նաև հայկական ապրանքանիշի դիրքավորման անհրաժեշտությանը, ընդգծել դրա կարևորությունը ժամանակակից տնտեսություն ունենալու համար:
Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն իր հերթին նշել է, որ այս մասով ակտիվ համագործակցություն կա Եվրոպական միության գործընկերների հետ, մասնավորապես՝ «Հայկական բրենդի» ապրանքանիշի դիրքավորման և զարգացման ուղղությամբ: Էկոնոմիկայի նախարարը նաև զեկուցել է, որ հայկական աշխարհագրական նշումների գրանցման գործընթացում առկա է որոշակի առաջընթաց, և մինչև տարեվերջ 4 աշխարհագրական նշում կներկայացվի, որպեսզի հավաստագրվի միջազգային կանոններին համապատասխան:
Ամփոփելով քննարկումը՝ Նիկոլ Փաշինյանը հանձնարարել է Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանը և Էկոնոմիկայի նախարարությանն այս ուղղությամբ աշխատանքները հետևողականորեն և պատշաճ մակարդակով իրականացնել: