ԲԱՑԱՀԱՅՏՈՒՄ ՄԻԱՎՈՐՈՒՄԻՑ ԱՌԱ՞Ջ

Հայկական երկաթուղին և հայրենի քաղաքական դաշտն աստիճանաբար սկսում են նմանվել իրար: Առաջինի դեպքում վատ աշխատանքի, իսկ ավելի կոնկրետ` պարբերական դարձած վթարների պատճառը պարզ է ու հասկանալի` համակարգը հին է, ու այստեղ նույնպես բարեփոխումների կարիք կա:

«Բաքվի հռչակագիրը» և դրա հայաստանյան արձագանքները

Անցյալ շաբաթ Բաքվի «Գյուլիստան» պալատում հավաքվել էին «դարդիման տղերքը»` ՎՈՒԱՄ-ի երկրների (Վրաստան, Ուկրաինա, Ադրբեջան, Մոլդովա) նախագահներ Միխայիլ Սահակաշվիլին, Վիկտոր Յուշչենկոն, Իլհամ Ալիևն ու վարչապետ Վասիլի Տառլևը:

Ադրբեջանը նույն երգն է երգում. նոր մարտահրավեր

Մինսկի խմբի համանախագահները Սանկտ Պետերբուրգում Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպման անարդյունավետ ելքից հետո էլ ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման բանակցային գործընթացը սպառված չեն համարում: Նրանք նույնիսկ չեն բացառում աշնանը Ռոբերտ Քոչարյանի և Իլհամ Ալիևի հերթական հանդիպման հնարավորությունը:

Ուտե՞լ, թե՞ չուտել. այս է խնդիրը

Հունիսի վերջին, երբ թեժ ամառը մտնում է իր իրավունքների մեջ, ինչի՞ց կարող է խոսել Քաղաքապետարանը: Հռետորական հարցադրումը հնչեցնողը Քաղաքապետարանի առևտրի և սպասարկումների վարչության պետ Կարեն Գևորգյանն է, ով անդրադառնում է սպասարկման ոլորտի դժվարագույն խնդրին` փողոցային առևտրին:

«ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿՆԵՐԴՆԻ ԱՌԱՎԵԼԱԳՈՒՅՆ ՋԱՆՔԵՐ»

ԱՌԱՎԵԼԱԳՈՒՅՆ ՋԱՆՔԵՐ» Հատված ՀՀ վարչապետ Սերժ ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ ելույթից (ՀՀ Ազգային Ժողովում ՀՀ կառավարության գործունեության ծրագիրը ներկայացնելիս) Երեկ, չորրորդ գումարման նորընտիր օրենսդիր մարմինը (94 կողմ, 7 դեմ, 9 ձեռնպահ) հաստատեց ՀՀ Կառավարության ծրագիրը:

ԱՎԱՆԳԱՐԴԻԶՄՆԵՐ

«Քաղաքական» հայտարարություն կամ «Խաչիկները խայտառակել ռեսպուբլիկան» Հայաստանի Հանրապետությունում բնակվող 18-ից 100 տարեկան բոլոր Խաչիկ Մանուկյանները պարտադիր ներկայանան թիվ 15 ընտրատարածքային հանձնաժողով` մեծամասնական ընտրակարգով ԱԺ պատգամավորության թեկնածու գրանցվելու համար:

Պարզեցված և հաստատագրված նորովի հարկեր ու վճարներ

Հայրենի օրենսդրությունը հարկային դաշտում փոփոխություններ է նախատեսել, որոնք կարող են հետաքրքրել հազարավոր հարկ վճարողների: Պարզեցված հարկատեսակը ի սկզբանե սահմանված էր և այսօր էլ թողնվում է որպես փոքր բիզնեսի հարկ, որին ենթակա են հիմնականում բնակչությանը մատուցվող սոցիալ-կենցաղային ծառայությունները:

ՊԱՀԱՆՋՎՈՒՄ Է ՊՐՈՖԵՍԻՈՆԱԼ ԲԱՆՎՈՐ

Նախկինում Լեւոն Սարգսյանին (Ալրաղացի Լյով) պատկանող ալրաղացը ընտրություններից առաջ գնեց մեկ այլ պատգամավոր` Խաչատուր Սուքիասյանը (Գռզո):

ՊԱՅՔԱՐ ՊԱՇՏՈՆԻ ՀԱՄԱՐ

Ոստիկանության Արագածոտնի մարզային վարչության պետ, գնդապետ Նվեր Պողոսյանը, որը Գագիկ Ծառուկյանի սանիկն է, ԲՀԿ-ի քվոտայով օրերս նշանակվել է Գեղարքունիքի մարզպետ:

Կամ` Կեսար, կամ` ոչինչ

«Եղեք անկեղծ ձեզ գնահատելիս և շռայլ` ուրիշներին գովաբանելիս»£ Բարոյականության այս կանոնը շրջանցել փորձող ՀՀՇ¬ն համոզված է, որ ինքը Հայաստանի քաղաքական դաշտում եղել է խաղաղության կուսակցություն, իսկ հետագայում աջ-ազատական դաշտում առաջացած բոլոր ուժերը ստեղծվել են ՀՀՇ¬ից դուրս եկած մարդկանց կողմից£ Այ, եթե այդ կուսակցությունները, հրաժարվելով սեփական ամբիցիաներից, լուծարվեին «21-րդ դար» կուսակցության օրինակով և ՀՀՇ¬ի հետ ծխեին խաղաղության ծխամորճը, Հայաստանում շատ բան այլ կերպ կլիներ£ Իրեն կուսակցությունների Նոյ համարող ՀՀՇ¬ն երազում է իր տապանում կիսվելով բազմացած ընդդիմադիր ուժերի համախմբումը ի°ր դրոշի ներքո£ ¬ Պետք է յուրաքանչյուրն ինքնագնահատմամբ տարբերի իր քայլերի ճիշտն ու սխալը և հարց տա իրեն, արդյո՞ք ճիշտ է եղել 10 տարի առաջ£ Եթե ընդդիմության դաշտն այս հարցը ինքն իրեն տա, կարծում եմ, պատասխանը ինքնին կծնվի,¬ ասում է ՀՀՇ վարչության նախագահ Արարատ Զուրաբյանը£ Իսկ ՀՀՇ¬ն ունի՞ այդ հարցի պատասխանը, և ինչո՞ւ չի հասկանում, որ իրեն ժողովրդին միացնող պորտալարը վաղուց կտրված է£ Ժողովրդին ոտքի հանելով` Շարժումը հզորացավ, պատերազմեց ժողովրդի ոգով և ուժով, հետո որոշեց, որ սեփական «ծառը» պետք է զորացնի ժողովրդի «անտառի» հաշվին և փութաջանորեն սկսեց փորել ալան-թալանի հունը, բետոնախեղդ հողերին «պահ տալ» սեփական առանձնատան-ապարանքների «տնկիները», ձեռքի հետ էլ հաստատել իր ընկալած կարգուկանոնը£ ¬ Եկեք մի պահ հիշենք, թե Վանո Սիրադեղյանին ինչպես հաջողվեց քաղաքը մաքրել քրեածին տարրերից£ Դա բարդ պրոցես էր, բայց իրականացվեց£ Հիմա իշխանությունները վերականգնում են «թաղի լավ տղա, չաստ նայող տղա» հասկացությունները£ Եվ քանի որ իշխանություններն անօրինական են, բնականաբար, պետք է ձևավորեն այն անօրինական ստրուկտուրաները, որոնց վրա հենվելով կարող են լուծել իրենց խնդիրները ,¬ պարզաբանում է Արարատ Զուրաբյանը£ Տասնամյակից ավելի է, ինչ ՀՀՇ¬ն իր առաջնորդի հետ հեռացել է քաղաքական թատերաբեմից, և փոքր¬ինչ թուլացել են ժողովրդի պրկված նյարդերը, մշուշել ՀՀՇ¬ի ահասարսուռ ժամանակները ապրած մարդկանց հիշողությունը£ Այնուհանդերձ, կուսակցությունը հրաժարվեց ԱԺ ընտրություններին մասնակցելու իր որոշումից` կանխազգալով, որ ձայների չնչին տոկոսը իսպառ կոչնչացնի իրեն որպես կուսակցություն£ Սակայն Արարատ Զուրաբյանը պայքարին չմասնակցելը պատճառաբանում է այլ կերպ. ¬ Մենք բոլորին զգուշացրել էինք, որ եթե չձևավորվի քաղաքական դաշինք, որը կարող է դառնալ ծանրության կենտրոն, ապա ուժերը փոշիացվելու են£ Դա ի սկզբանե տեսանելի էր£ Դուրս գալով պայքարից, մենք ցանկացանք գոնե մի հարվածով մեր ձայները փոխանցել ընդդիմադիր ուժերին (՞- Ա.Ն.)£ Գնացքից ճիշտ ժամանակին թռչելու ռազմավարությունը որդեգրած ՀՀՇ¬ից պոկված բեկորները չհետևեցին նրան ոչ միայն այն պատճառով, որ յուրաքանչյուրը տեսնում էր ի°ր 5- %¬ից ավելին, այլ` որ ՀՀՇ¬ն վաղուց արդեն կորցրել է ազդեցության բոլոր լծակները£ Երանելի ժամանակները վերապրելու մարմաջով ՀՀՇ¬ն մտադիր է Նախագահի ընտրություններին մասնակցել իր անփոխարինելի թեկնածուով:

ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԼՐԱՀՈՍ

» Այսօր ՀՀ պաշտպանության նախարար Միքայել Հարությունյանն ընդունեց ՀՀ-ում Ռուսաստանի Դաշնության արտակարգ և լիազոր դեսպան Նիկոլայ Պավլովին: Հանդիպման սկզբում դեսպանը շնորհավորեց Մ. Հարությունյանին` Պաշտպանության նախարարի պաշտոնը ստանձնելու կապակցությամբ, խոսեց Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերությունների մասին:

Ես սիրում եմ իմ հիվանդին

- Մի առիթով ասացիք, որ հայրերը շարունակվում են որդիների մեջ, և որդիներն սկսվում են հայրերից: Ո՞վ և ինչպե՞ս է շարունակվում Ձեր մեջ:

ՕՊԵՐԱՅԻՆ ԹԱՏՐՈՆԸ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔ Է

«Փրկենք չափանիշները, որ չափանիշները մեզ փրկեն»£ Տիգրան ԼԵՎՈՆՅԱՆ 1. «Երկներ երկիր, երկներ երկին...» Անցյալ դարի 90-ականներին 88¬ի ավերիչ երկրաշարժից բզկտված, հեղաբեկումնային իրադարձությունների և արցախյան ազատամարտի թոհուբոհում ազգային զարթոնքի համընդհանուր հիպնոսով «հովհարային» դժնի կենսակերպին անձնուրաց դիմագրավող միաբանված հայությունը լուսավոր հավատով նորանկախ պետականության հիմքերն էր փորում£ Չարենցյան «խելագարված ամբոխների» վայրի հեղափոխական մոլուցքով քանդում ու քանդում «հին աշխարհը»... Կգտնվի գուցե մի նոր Խորենացի ու Պատմահոր անաչառությամբ սերունդներին կփոխանցի մինչ օրս իրենց ավարտուն իրատեսական գնահատությանը չարժանացած խառնակ օրերի հստակ պատկերը, որի թվացյալ երանավետ գույները այսօրվա հեռվից նկատելիորեն խունացել են կոնկրետ աղաղակող փաստերի սթափեցնող անձրևներից£ Ինձ համար, ի թիվս այլ կորուստների, չամոքված է մնում հոգևոր-մշակութային ժառանգության անուրանալի, ազգը ազգ պահող ժողովրդական ու դասական գանձերի վերաթերագնահատումը, դրանցից «արխայիկի», «սոցռեալիզմի», «անարվեստ սխեմատիզմի» և համարժեք այլ պիտակների քողարկմամբ հրաժարումը£ Հեռացումը ազգային ու համամարդկային հոգևոր-մշակութային ճշմարիտ արժեքներից խորացրեց սոցիալականի ճնշմամբ սկսված խզումը մարդացնող բարձր մշակույթից, պարարտ հող նախապատրաստեց գռեհիկ, ապազգային անճաշակության մոլախոտային ծաղկունքի համար` ձևավորելով նախնիներից դյուրությամբ երես թեքող նոր սերունդ, որի համար հիմա արդեն միևնույն է, թե ովքեր են Սարյանն ու Բաշինջաղյանը, Թումանյանն ու Տերյանը, Եկմալյանն ու Մերանգուլյանը, Թավրիզյանն ու Գուլակյանը, Կոմիտասն ու Չարենցը… Մոտ երկու տասնամյակ առաջ անհնար էր երևակայել, որ մտավորականների սերուցքով առաջնորդվող մի ամբողջ ժողովուրդ, որի համար իր ստեղծած ինքնատիպ մշակույթն է եղել ամենահուժկու կենսակունքը դարավոր հարատևության, XXI դարասկզբին հրեշավոր մի կախարդանքով պատմական կարճատև ակնթարթում ինքնակամ կկտրվի ազգային արմատներից` որդեգրելով իրեն «վերևներից» հեռագնա հետևողականությամբ պատվաստվող այլադավան կենսակերպ, մտածողություն և հոգևոր-բարոյական օտարոտի նկարագիր£ Վերասերվեց «գլոբալ օպտիմալացման» լայնամասշտաբ գրոհի արդյուն քում կրթության, գիտության և մշակույթի ողջ համակարգը, որի ղեկի մոտ կանգնեցվող, ժամապահների նման իրար հերթափոխող պետական բոլոր այրերը, ըստ էության, խամաճիկներ էին` ապազգային քաղաքականությունն իբր ինքնուրույն իրագործող£ Հզորացան գլոբալիզացիայի օպտիմալացված զավակները և քոչվոր ցեղերի մոլագար եռանդով վերափոխեցին կյանքի արժանապատիվ ընթացքը` միջոցների միջև խտրություն չդնելով, իրենց ճղճիմ նկրտումների սրընթաց արմատավորման «մարտավարության» թելադրանքով կապանքելով ազգանվեր ստեղծագործող անհատների, ճշմարիտ մտավորականների հոգու և մտքի թռիչքը, բռնի զրկելով արարչագործության իրավունքից` խղճի խայթ իսկ չզգալով հոգևոր սպանդով հարուցված վաղաժամ ֆիզիկական մահվան համար նույնիսկ ամենահանճարեղ արվեստագետի£ Սրտի կսկիծով եմ տալիս ստեղծագործա կան երկնասլաց ճախրանքի պահին անգթաբար ու անամոթաբար հոշոտված արծվի անունը` ՏԻԳՐԱՆ ԼԵՎՈՆՅԱՆ… Անչափելի, անլցնելի է անդունդը, որ միտումնավոր բացվեց օպերային արվեստի պաշտամունքով հրաշքներ գործող միակ Վարպետի հերյուրալի օտարումով հարազատ թատրոնից, որի փառքը համախոհ նվիրյալների տաղանդաշատ խմբով, ի հեճուկս հակամշակութային ժամանակների, նա տարածեց ու հաստատեց աշխարհի ամենահեղինակավոր բեմերում£ Հրաժարվելով մեծապատիվ մուրացկանի պարտադրվող աշխատաոճից` «կնքահայրը» դարձավ բարձրարվեստ օպերային ներկայացումների, որոնցից շատերը իրենց համաձուլվածքային պոետիկ ներդաշնակությամբ, արթմնի երազի անթերի բեմավորմամբ այսօր էլ շարժում են չարակամ միջակությունների նախանձը, դրանց անանցողիկ հմայքը արվեստասերների հիշողության ծալքերից բնաջնջելու բնազդային արարքների մղում. եղերական մա՞հն էլ չփրկեց նրան հանիրավի հալածանքից… Մահով «փառավորված» ջանադիր հալածանք, որ սկսվեց թատրոնի խաղացանկից նրա բեմադրությունների «մաքրազարդմամբ» (ճշմարտության դեմ չմեղանչելու համար ասեմ, որ նորեկ գեղարվեստական ղեկավարներին բնորոշ «մշակութային» այս մոլությունից զերծ չեն եղել այդ պաշտոնը զբաղեցրած բոլոր արվեստագետները, բացառությամբ Արմեն Գուլակյանի, բայց դա բուռն թշնամանքի չի փոխարկվել)£ Եթե դրանցից որոշները շուտափույթ փոխարինվեցին նույն ստեղծագործությունների գավառայնության դրոշմով ստեղծված նորերով, մի քանիսը` պարզապես հանվեցին£ Նույնիսկ «Պողիկտոս»¬ը` Գաետանո Դոնիցետիի բեմադրական հարուստ ավանդույթներ չունեցող, Պիեռ Կոռնելի «Պոլիևկտ» կլասիցիստական ողբերգության հիման վրա գրված (1838 թ.) երաժշտադրամատուրգիական բարդ մի ստեղծագործություն, որի լևոնյանական բեմադրությունը հիացական զարմանքն էր հարուցել արդի օպերային արվեստի համաշխարհային հսկաների, արվեստասեր ողջ հանրության` բարձրացնելով մեր օպերային թատրոնի վարկանիշը գերագույն աստիճանի, խթանելով «Օթելլո»¬ի շռնդալից հաղթարշավը եվրոպական բեմերում£ Եվ, որպես հարազատ երկրի «արժանի պարգև», անմիջապես ենթարկվել Լինչի դատաստանի` Հայաստանի ժողովրդական արտիստի, օպերային ռեժիսուրայի միակ բարձրակարգ արվեստագետի հեռացման հրամանին. ճակատագրի դառը հեգնանք, որ մահաբեր սամումի նման, դիլետանտների հանցավոր անտարբերության համերաշխ հետևողականությամբ ընկղմեց միջազգային համբավ ձեռք բերած մեր օպերային արվեստը ցածրաճաշակ պրիմիտիվիզմի գարշահոտ ճահիճը£ Բարձր մշակույթից դեպի մասսայական «գեղարվեստական» շահութաբեր արտադրանքը մարդկային զանգվածներին հնարամտորեն ուղղորդող չինովնիկները անփութորեն շեղեցին պետության ուշադրությունը ամենօրյա առանձնահատուկ, արտոնյալ հոգացություն պահանջող լուրջ արվեստից, նսեմացրին դասական ազգային մշակութային գանձերի իսկական արժեքը` նոր սերունդնե րին ներարկելով սին պատկերացումներ հոգևոր-մշակութային գերժամանակակից պահանջարկի մասին£ Արվեստի ասպարեզում դյուրությամբ հաստատվեցին գռեհիկ անճաշակության անհայտ ծագման դրոշակակիրները, հանիրավի արժանացան պաշտոնական բացառիկ կայացնող դրվատանքի£ Ավելին` դարձան անկյունաքարը մշակութային պետական քաղաքականության` ինքնավստահ սպառնալով հիմնովին սասանել ժամանակների փորձություններին բարձրարվեստ ստեղծագործական տքնանքով դիմագրաված, ազգային արժեք հանդիսացող համակարգված կառույցները£ Այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, կարծես թե Օպերայի և բալետի թատրոնի շենքը հիմնանորոգվել է հենց նրանց համար (ինչո՞վ հարմար չէ Մարզահամերգային համալիրինը)£ Այդ մասին չի՞ վկայում լրջահայաց պետական պահանջատիրության բացակայությունը£ Ի՞նչ է նշանակում «Պողիկտոս»¬ի եռամյա արտաքսումը թատրոնի խաղացանկից£ Այնուհետև ներկայացման հիմնադիր կազմի համառ ջանքերով միայն հաջողվել է տարին գեթ մեկ անգամ բեմ բարձրացնել արդի համաշխարհային երաժշտարվեստի շողշողուն զարդը£ Կիսադատարկ դահլիճում. ներկա վարչակազմի չարանենգ անփութության ցցուն փաստարկ… 2. «Պողիկտոս»¬ը` ինչպես տեսա Թավրիզյանական ավանդների պահապան հրեշտակ, ՀՀ ժողովրդական արտիստ Յուրի Դավթյանի դիրիժորական ինքնամոռաց ներշնչանքով նվագախումբը կրկին ոգեկոչում է Դոնիցետիի մեղրածոր երաժշտության կախարդանքը, փոխանցում բեմ ու դահլիճ£ Հեթանոսական վսեմաշուք տաճար հիշեցնող միջավայրում (նկարիչ` Եվգենի Սոֆրոնով) բալետային դիմակավոր խումբը (պարերը` ՀՀ ժող. արտիստ Վիլեն Գալստյանի) հեզանազ պլաստիկայով ներկայացնում է հին աստվածների խանդոտ ցասումով կործանվող սիրային էլեգիկ նախերգը` հեթանոսական ընդվզման խորախուրհուրդ ծիսակատարություն, որում որոշակի արտահայտվում է հնի ծոցում ծնվող նոր հավատի ողբերգական բախումը ավանսցենում սիրող զույգի տապալումով£ Բեմական պատկառազդու կառույցի վերին հարթակում միմյանց հերթագայում են խաչապաշտների հալածանքների մնջախաղային խոսուն պատկերները` կենդանի որմնանկարներ:

ՄԱՅՐ ԲԵՄԻ ՀԱՄԵՍՏԱՓԱՅԼ ԴԻՑՈՒՀԻՆ

Մարգո Մուրադյան արտիստուհու կերպարը ինձ համար նույնանում է մանկությանս անուշ, խրատող, բարի հեքիաթների հետ£ Գուցե դա գալիս է նրանից, որ ժամանակին հոգևոր անբացատրելի հմայք էին ամփոփում իրենցում հանրային ռադիոյով ամեն երեկո հնչող մեղրածոր հեքիաթները, որ այնքան կենդանի գույներով պատմում էին Մնջիկն ու Երազիկը£ Տարիներ անց նույն քաղցրությամբ դրանք խաղաղ, երանավետ նիրհ էին սփռում մանչուկիս աչիկներին£ Ռադիոեթերից այսօր հազիվ թե կարելի լինի որսալ ներաշխարհդ ազնվացնող ու գեղեցկացնող նման լիցքեր£ Ասենք, ներկայիս մանուկներն այլ հրապուրանքներով են լցնում իրենց առօրյան, XXI դարասկզբին հարիր զվարճախա ղերով, որոնք գիտաֆանտաստիկ երևակայությամբ միայն կարող էին հասու լինել իմ ու հաջորդ մի քանի սերունդներին:

Խոսքը հողից եմ քաղում

«Գրողն իր ճանապարհի կերոնը պիտի լինի: Գրողի անգամ նահանջող-հուսահատ բառերի մեջ պիտի հավատի լույս լինի»:

Այստեղ կոփվում է զինվորի ոգին

Երեկ հանդիսավոր արարողությամբ, ՀՀ ՊՆ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիուտի այս տարվա շրջանավարտ 163 մոտոհրաձիգների, 90 հրետանավորների, 13 տանկիստների շնորհվեց 1-ին աստիճանի (սկզբնական) սպայական կոչում և հանձնվեցին դիպլոմներ: Իր հիմնադրման օրվանից ինստիտուտի հազարավոր շրջանավարտները համալրում են Հայկական բանակի սպայական շարքերը:

ԱՐՎԵՍՏՆԵՐԻ ԴԱՐԲՆՈՑԸ

Երաժշտական կրթություն ստանալու ձգտումը մեր հասարակության մեջ արմատավորված է բոլոր ժամանակներում: Թերևս այդ ձգտումն էլ նպաստեց երաժշտական կրթօջախների դերի բարձրացմանը:

ՀՆԴԿԱՍՏԱՆԸ ՄԵՐ ԱՉՔԵՐՈՎ ԵՎ ՄԵՐ ՍՐՏՈՒՄ

Ամենագեղեցիկ բանը արևածագն է, իսկ արևածագը լինում է Արևելքից. Ն. Ռերիխ Ամեն ժողովրդի պատկերը իր կուլտուրան է (կուլտ-պաշտամունք, ուր-լույս): Հսկայական է և իմաստուն հնդկական կուլտուրան, ինչպիսին հնդիկ ժողովրդի ոգին է: