Մենամարտ ճակատագրի դեմ


(Սկիզբը` «Ավանգարդի» թիվ 16 -18-ում)

- Երևանում առանց կանոնների մարտերի մրցաշարեր են կազմակերպվում. հեռուստատեսությամբ եմ տեսել, կգնամ կմասնակցեմ: Ինչ լինելու է` թող լինի, եթե վիճակված է մեռնել, ապա ռինգում մահից ավելի լավ մահ չեմ էլ կարող երազել: Գոնե մեռնելուց կմեռնեմ որպես մարտիկ, այլ ոչ թե խղճուկ թշվառական: Հենց դա կլինի իմ վրեժը թե´ Նունեից, թե´ Արմենից, թե´ ճակատագրից, թե´ ինձանից` խորտակված կյանքիս համար,- որոշեց ինքը:

Հայացքը բարձրացնելով գտավ մատուցողուհուն և խնդրեց հաշիվը: Մատուցողուհին բերելով հաշիվը մի հայացք գցեց սեղանին ու հանդիմանանքով ասաց.

- Դուք այդպես էլ ոչինչ չեք կերել:

Ինքը նայելով հաշվին, մի խոշոր թղթադրամ մեկնեց նրան` ասելով.

- Ահա, խնդրեմ, մանրը պետք չէ և շնորհակալ եմ ամեն ինչի համար:

- Բայց սա շատ է:

- Դուք ավելի շատին եք արժանի:

- Կուզե՞ք տաքսի կանչեմ, ես կվճարեմ:

Կարենը գորովալից ժպտաց.

- Շնորհակալ եմ, մի անհանգստացեք, ավելի լավ է քայլեմ, ճանապարհին հաստատ չեմ կորչի` տեղ կհասնեմ: Իսկ դուք շատ լավն եք ու բարի, երջանկություն եմ մաղթում ձեզ: Նստեք, խնդրում եմ, մեկ րոպե:

Մատուցողուհին նստեց.

- Կխմե՞ք:

- Ոչ, կներեք, մեզ չի կարելի, կարելի՞ է ձեզ մի բան ասել:

- Ասեք:

- Կարծում եմ ձեր տրտմության պատճառը կին է, միայն կինը կարող է տղամարդուն այսպիսի վիճակի հասցնել: Որպես կին, ցանկանում եմ մի գաղտնիք բացել. կինը ստվերի նման է, որքան հետևից ընկնես, քեզանից կփախչի, և նրան երբեք չես հասնի: Կանգ առար` ինքն էլ կկանգնի, բայց եթե հեռացար` հետևիցդ է վազելու…:

Կարենը ժպտաց.

- Շնորհակալություն, խորհրդի համար: Երջանիկ եղեք: Լավ է, որ այս աշխարհում դեռ ձեր նման սրտացավ մարդիկ կան:

Կարենը համբուրեց մատուցողուհու այտը ու օրորվելով բարից դուրս եկավ:

Երկար թափառեց քաղաքի փողոցներում, տուն վերադարձավ լուսադեմին. նայեց իր բնակարանի մութ պատուհաններին, չարացած քմծիծաղ տվեց ու մտավ տուն: Խոհանոցում սուրճ պատրաստեց իր համար, հետո ցնցուղ ընդունեց ու հագնվելով գնաց ծառայության: Ողջ ընթացքում Նունեն քնած էր: Երեկվա գինաբուրքից հետո գլուխն ահավոր ցավում էր. աշխատանքի ավարտից հետո գնաց «մարտեր առանց կանոների» մրցաշարը կազմակերպող գրասենյակ: Գրասենյակում Կարենին դիմավորեց մարզիկի կազմվածքով մի երիտասարդ:

- Բարև Ձեզ:

- Բարև: Ցանկանում եք խաղադրո՞ւյք դնել առաջիկա մարտի համար:

- Ոչ, ցանկանում եմ մասնակցել մրցաշարին:

Երիտասարդը հեգնական ժպիտով ոտքից գլուխ չափեց Կարենին.

- Հորեղբայր, ի՞նչ է, կատակու՞մ եք:

- Ես նմա՞ն եմ անեկդոտ պատմող մարդու:

- Հորեղբայր, երբևիցե սպորտով զբաղվել ե՞ք:

- Չէ, բայց խորհրդային բանակում դեսանտային զորքերում եմ ծառայել:

- 100 տարի առաջ:

- Ի՞նչ նշանակություն ունի:

- Ախր, հասկացեք, մեր մարտերին մասնակցում են արհեստավարժ մարզիկներ, աշխարհի և օլիմպիական մրցաշարներում մրցանակային տեղեր գրավածներ, այս կամ այն մարզաձևից աշխարհի նախկին չեմպիոններ, ինչպե՞ս պիտի մրցեք նրանց հետ:

- Ձե՞զ ինչ, ինչո՞ւ եք անհանգստանում ինձ համար:

- Հորեղբայր, այստեղ շոու է, իսկ շոուն պիտի դիտարժան լինի, դրանից է կախված մեր եկամուտը: Մի քանի վայրկյան տևող մարտը, իսկ ավելիին Դուք չեք դիմանա, դիտարժան չի կարող լինել: Ձեր տարիքը:

- Էլի՞ տարիքը: Կարծում եք, ծե՞ր եմ: Ա´յ, հենց այդ ծերության դեմ եմ եկել կռվելու:

Երիտասարդը մտահոգ նայեց Կարենին, մի փոքր մտածելուց հետո ասաց.

- Մրցաշարին մասնակցելու թույլտվություն ստանալու համար դուք պիտի փորձնական մարտով անցնեք:

- Պատրաստ եմ, թեկուզ հենց հիմա:

- Լավ: Այդ դեպքում հետևեք ինձ:

Նրանք գնացին մարզադահլիճ, ուր արդեն մարզվում էին մի քանի մարզիկ: Երիտասարդը իր մոտ կանչեց մարզիկներից մեկին ու ասաց.

- Արամ, պարոնը ցանկանում է մասնակցել մեր մրցաշարին. ստուգիր, տեսնենք` ինչի՞ է ընդունակ:

Արամը հարգանքով բարևելուց հետո հարցրեց.

- Պատրա՞ստ եք:

- Այո:

- Այդ դեպքում խնդրեմ:

Կարենը պիջակն ու փողկապը զգուշությամբ դրեց նստարանին, հետո հանեց կոշիկները և մտավ մարզագորգ: Արամը ձեռքը մեկնեց Կարենին` ասես բարևելու համար, բայց երբ վերջինս իր ձեռքը մեկնեց, ինքն էլ չհասկացավ, թե ինչ արագությամբ Արամն ըմբշամարտի մի հնարքով գետին տապալեց իրեն ու սկսեց ձեռքը կոտրել: Կարենը հազիվ զսպեց իրեն, որ ցավից չգոռա: Անշարժացավ` այդպիսով ընդունելով իր պարտությունը:

- Արամ, բավական է, հորեղբորը հաշմանդամ չդարձնես,- գոչեց երիտասարդը:

Արամը բաց թողեց Կարենին ու օգնեց վեր կենալ: Կարեկցանքով նայելով նրան` երիտասարդն ասաց.

- Տեսա՞ր հորեղբայր, որ ասում էի…

Կարենը գլխիկոր կանգնած մրմնջաց.

- Ճիշտ էիր ասում, բայց ես դեռ կվերադառնամ:

Երիտասարդը օգնեց Կարենին հագնել պիջակը և հրաժեշտ տվեց:

- Մի քանի ամիս մարզվելուց հետո ես դեռ կվերադառնամ, նորից հնարավորություն կտա՞ք ինձ:

- Լավ, կտանք,- ժպտաց երիտասարդը,- հաջողություն եմ մաղթում: Մի խնդրանք-խորհուրդ` ծերության դեմ մարտնչեք այլ ասպարեզում:

Կարենն անխոս շրջվեց ու հեռացավ: Խորտակված էր, ատում էր ինքն իրեն.

- Մի՞թե այդքան ողորմելի եմ դարձել, որ երեկվա լակոտին անգամ կես րոպե դիմադրել չկարողացա,- ան-ընդհատ մրմնջում էր ինքն իրեն:

Տուն գնալ չէր ուզում, երեկվա գինարբուրքից հետո` խմել նույնպես: Ողջ երեկո աննպատակ թափառեց փողոցներով ու ուշ գիշերով տուն վերադարձավ: Տանը նրան դիմավորեց կինը:

- Ուտելու բան կա՞,- հարցրեց ինքը:

- Հա, խոհանոցում է. տաքացրու, կեր:

- Իսկ եթե դու տաքացնես, ձեռքերդ կկոտրվե՞ն:

Նունեն զարմացած նայեց նրան ու անտարբեր պատասխանեց.

- Իհարկե` ոչ, ուղղակի դու միշտ ինքդ ես տաքացրել ճաշը, այնպես որ…

- Այսուհետ, դու ինձ համար կտաքացնես, շուն-գել` ամուսինդ եմ վերջապես:

- Բարի, բայց նույն բանը կարող էիր ավելի հանգիստ ասել, բղավելու կարիք չկար:

- Ես դեռ չեմ բղավում,- գրգռված ասաց ինքը:

- Լավ, չշարունակենք, դու լվացվիր, ես հիմա ճաշը կտաքացնեմ,- ասաց Նունեն ու գնաց խոհանոց:

(Շարունակությունը` հաջորդ համարում)

Թորգոմ ՆԱԼԲԱՆԴՅԱՆ