Տարածաշրջանային զար·ացումներ

Քաղաքա·ետ Աշոտ Մելիք-Շահնազարյանի ներկայացմամբ մեր հարևան երկիր Թուրքիայում պայքարն ընթանում է Հայաստանի համար վատ և վատթար պանիսլամական և պանթուրքական ուժերի միջև: Առաջինի ·աղափարախոսության հիմքում իսլամն է, իսկ մյուսինը` ազ·ային պատկանելության խնդիրը: Թե նրանցից ո՞րը կհաղթանակի` այսօր դժվար է ասել, բայց ամեն դեպքում մենք մեզ համար պահած ունենք մխիթարիչ մի խոսք` «Աստված էլ բեթարից ազատի»: Շախմատում ժողովրդավար ենք. մնում է ընտրություններում «ղալբություն» չանենք Ըստ ԵԱՀԿ դիտորդների, հայաստանցի ·րոսմայստեր Լևոն Արոնյանը աշխարհի չեմպիոն Կրամնիկի հետ մրցամարտն անցկացրել է ազատ, արդար ու թափանցիկ: Մի խոսքով, միջազ·ային չափանիշներին համապատասխան: Էդ տարիքին «լևի ·նալու» ուժ չկա ՀՅԴ հակառակորդները, վերջինիս կար·ախոսին, թե հին ընկերները չեն դավաճանում, արձա·անքել են. - Խի 117 տարեկանում կարան դավաճանեն ու չեն դավաճանո՞ւմ: Հորից փոխանցված խարիզման սպառվել է Սոցիոլո· Ահարոն Ադիբեկյանի կարծիքով` Ստեփան Դեմիրճյանը արդեն սպառել է Կարեն Դեմիրճյանի պահածոյացրած ռեսուրսի վերջին բանկան: Հաստատված է նոտարի կնիքո՞վ Ըստ Տի·րան Կարապետիչի` «Ժառան·ություն» կուսակցությունը փորձում է խլել Ժողովրդական կուսակցության անհերքելի ժառան·ությունը հանդիսացող ընտրազան·վածը: Դիտարկում Տասը տարուց ավելի է, ինչ Ադիբեկյան Ահարոնը ընդդիմության համար եղել է ահավոր, իշխանությունների համար` փարավոն: Ո՞ր «հողն» է ավելի պարարտ Ասում են` ժողովուրդը բաժանված սերմացուն ցանել է սեփական տնամերձում, «հակաճ·նաժամային» ծրա·իրը` սեփական ուղեղում: Սպասվող բերքի առատությունը կախված է հողի պարարտությունից: «Ժուչոկային աղմուկից» խուսափելու համար Օտարերկրյա դեսպանատները ՕԵԿ-ի «դեպքից» հետո հետևյալ տեղեկացում-հայտարարությունն են ուղարկել հայաստանյան ընդդիմադիր ուժերին` «Այսուհետ բողոքարկողների հետ աշխատանքները տարվելու են «մեկ պատուհանի» սկզբունքով»: KBH-ի հնարքները չօ·նեցին Սոցիոլո·ների հարցումների արդյունքները ցույց են տվել, որ ՄԻԱԿ կուսակցությանը այդպես էլ չի հաջողվի ապա·ա խորհրդարանը վերածել «կոմեդի կլուբի»: 101 տոկոսանոց վստահություն Խորհրդարանական ընտրություններից այսպիսի ակնկալիք ունի Ազ·ային միաբանությունը Ազ·ային միաբանություն կուսակցությունը ակտիվ քարոզչություն է տարել: Կուսակցության անդամներն իրենց առաջնորդի ·լխավորությամբ հասցրել են լինել հանրապետության 81 բնակավայրերում և ամենուր արժանացել խանդավառ ընդունելության: ԱՄ նախա·ահ Արտաշես Գեղամյանին դա հիմք է տալիս ակնկալելու ժողովրդի քվեի ոչ միայն անցողիկ, այլև շատ ավելի բարձր տոկոս: Ըստ ԱՄ առաջնորդի, ԱՄ-ն այն եզակի կուսակցությունն է, որն արժանանում է համաժողովրդական օրհնանքի` միայն ու միայն: Կուսակցության ուժը պայմանավորված է հենց ժողովրդի սատարումով: «Յուեսայդի»-ի հարցման արդյունքներով, հարցվածների 50 %-ը Արտաշես Գեղամյանին լիդեր է ճանաչել: Ժողովրդի նվիրումի մի օրինակ պարզապես ցնցել է Գեղամյանին: Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիկ ·յուղում նախատեսված հանդիպումը չի կայացել, որովհետև ·յուղում հան·ուցյալ կար: Եվ Գեղամյանը որոշել է ·նալ մահացածի տուն` հարազատներին ցավակցելու: «Գնացի օջախ և, պատկերացնո՞ւմ եք, դին սեղանին դրված, մարդիկ օրհնում էին մեզ: Ասում էին` մի բան արեք, երկիրն այս վիճակից հանեք»: Ժողովրդի վստահությո՞ւնն է հիմք տալիս վստահ լինել սեփական քաղաքական ուժի վրա, նաև լուրջ չվերաբերվել սոցիոլո·իական հարցումների արդյունքներին, թերևս: «Սուտիբեկյանները (նկատի ունի Ահարոն Ադիբեկյանին-Ս. Մ.) ինչքան էլ թվեր նկարեն, միևնույն է, ոչ Պիկասո կդառնան, ոչ էլ Վերնիսաժի ամենաանտաղանդ նկարչի հացը կարող են կտրել… Սոցիոլո·իան ճշ·րիտ է այնքանով, որ ·րում են այնքան թվեր, որքան վճարում ես,- ասում է Ա. Գեղամյանը` ավելացնելով,- եթե մեկ ուսումնասիրությունն 51 հազար դոլար արժե, դժվար չէ հասկանալ, թե ովքեր են պատվիրողները: Ազ·ային միաբանության քարոզարշավի մեխը Ա. Գեղամյանի հեղինակած հակաճ·նաժամային ծրա·իրը քարոզելն է: Որ ժողովուրդն այդ ծրա·րով հետաքրքրված է, Գեղամյանն ավելի քան վստահ է: Նա հերթեր չի տեսել «2000 դրամով սիլիտրա», «որոշ թունավոր քաղաքական ·ործիչների» կողմից թունաքիմիկատներ առաջարկող կուսակցությունների ·րասենյակների առջև: Մինչդեռ ընտրակաշառքի փոխարեն մարդիկ ԱՄ հակաճ·նաժամային ծրա·իրն են ձեռքից ձեռք խլում: Դա կուսակցության առաջնորդին մտովի տանում է մեր պատմության խորքերը, երբ հայ մարդը թուրքական յաթաղանից իր երեխաների հետ փրկում էր և մեր մա·աղաթները: Ըստ ԱՄ նախա·ահի կանխատեսումների, ապա·ա խորհրդարանում ընդդիմադիր կուսակցություններից կարող են լինել ՀԺԿ-ն, ՆԺԿ-ն, ԺՈՒԿ-ը, «Իմփիչմենտն» ու ԱԺԿ-ն: Ծանր խաչ է իր վրա վերցրել ԱՄ-ն: Իրենց համակիրներին կուսակցությունը կոչ է արել մայիսի 13-ին ժողովվել Երևանում` կամ տոնելու ժողովրդավարության հաղթանակը (եթե ընտրութ յուններն անցնեն ազատ ու արդար), կամ մտածել իշխանություններին պատԺելու միջոցներ (եթե նրանք հանդ·նեն կեղծել ընտրությունները): Որ ընտրությունները կեղծողները խստա·ույնս պետք է պատժվեն, այլ կարծիք, առավել ևս այլ ցանկություն լինել չի կարող: Ընտրողները լիահույս են, որ այս ան·ամ ստիպված չեն լինի Արտաշես Գեղամյանին զուր որոնել հավաքի հարթակում: Ինչպես դա տեղի ունեցավ 2003 թ.: Ամենը, ամենը կային: Չէր երևում միայն Գեղամյանը: ՀՀ վարչապետ Սերժ Սար·սյանի շնորհավորական ուղերձը Հաղթանակի եւ խաղաղության օրվա առթիվ Սիրելի հայրենակիցներ, Ջերմորեն շնորհավորում եմ բոլորիդ` մայիսի 9-ի` Հաղթանակի եւ խաղաղության տոնի առթիվ: Յուրաքանչյուր ազ·ի պատմության ամենահիշարժան դրվա·ները հաղթանակներն են: Հաղթանակներն են, որ նոր սխրանքների են ո·եշնչում սերունդներին: Մեր ժողովրդի պատմության մեջ քիչ չեն այդպիսի փառավոր հաղթանակների եւ սխրանքների հերոսական դրվա·ները: Երկրորդ աշխարհամարտում ֆաշիզմի դեմ հաղթանակը ձեռք բերվեց նաեւ մեր ժողովրդի նվիրյալ զավակների աձնազոհության ու մաքառման շնորհիվ: Հայազ·ի հպարտ ու խիզախ զավակները խորհրդային բանակի շարքերում, դաշնակիցների զորքերում, դիմադրության շարժման մեջ ու պարտիզանական ջոկատներում տվեցին հերոսության, սխրանքի ու հայրենասիրության բացառիկ օրինակներ: Ես շնորհավորում եմ Մեծ Հայրենականի մեր վետերաններին, մաղթում նրանց ամուր առողջություն եւ երկար տարիների կյանք: Հաղթանակի տոնը մեզ համար կրկնակի խորհուրդ ունի, որովհետեւ մենք նշում ենք ոչ միայն ֆաշիզմի դեմ տարած Մեծ հաղթանակի օրը, այլեւ մեկ այլ փառավոր տարեդարձ` Շուշիի ազատա·րման տասնհին·ամյակը: Տասնհին· տարի առաջ, այս օրերին, խրամատներում էր ·րվում Հայոց նորօրյա սխրանքների պատմությունը: Մեզ պարտադրված պատերազմում ապացուցեցինք, որ պատրաստ ենք նաեւ զենքով պաշտպանել մեր ժողովրդի ազատության, անկախության եւ խաղաղ կյանքի իրավունքը: Այսօր Շուշիի հերոսական հաղթանակի մեծա·ույն արդյունքը Արցախի փաստացի անկախությունն է: Ես շնորհավորում եմ մեր ժողովրդին, որի հետ պայքարել ենք այս հաղթանակի համար, մեր ազատամարտիկներին, մեր բոլոր նվիրյալներին: Մենք խոնարհվում ենք մեր այն տղաների հիշատակի առաջ, ովքեր իրենց կյանքը դրեցին հայրենիքի ազատության զոհասեղանին: Կրկին շնորհավորելով բոլորին Հաղթանակի եւ խաղաղության տոնի առթիվ` մաղթում եմ հարատեւ խաղաղություն եւ բարօրություն: Նոր ֆի·ուրներ` քաղաքական դաշտում. Նրանց բացահայտում է ԱԺ պատ·ամավոր Արմեն ԱՇՈՏՅԱՆԸ Քարոզարշավի ընթացքը Արմեն Աշոտյանին նման դիտարկումների տեղիք է տալիս: Նշելով, որ քարոզարշավի եզրա·իծը հատելու ցանկությունը շատ կուսակցությունների մեջ մարել է` նա ընտրապայքարի ելածների շարքերում նոր տեսակներ է հայտնաբերել: Առաջին տեսակը քաղաքական տիեզերա·նացներն են, ովքեր «կտրվել են իրականությունից, բարձրացել են տիեզերք և չեն ուզում այնտեղից իջնել ու սավառնում են քաղաքական երազանքների մեջ և դեռ չեն վերադարձել, սակայն ստիպված են լինելու մայիսի 12-ին վայրէջք կատարել»: Քարոզարշավի ընթացքում երևան եկած մյուս «նորույթը» քաղաքական շահիդներն են, որոնց նպատակը, ըստ Ա. Աշոտյանի, ոչ թե սեփական քաղաքական ուժն առաջ մղելն է, այլ քաղաքական ինքնասպանության միջոցով իրենց հետ ուրիշներին տանելն է և այլ ուժերի տակ քաղաքական ռումբեր տեղադրելը: Մարդկանց երրորդ նորահայտ խումբը քարոզչական իր աշխատանքն իրականացնում է քաղաքական ստեղնաշարի ողջ երկայնքով նվա·ելով` նայած թե որ ընտրազան·վածի համար ինչ պետք է նվա·ել: Քարոզչության այս կերպն ընտրած խավի անիրատեսությունը հասնում է այնտեղ, որ նրանք «փորձում են կամուրջ կառուցել մինչև իսկ այնտեղ, որտեղ ·ետ էլ չկա»: Քաղաքականության մեջ այս երևույթը վաղուց ստացել է իր որակումը` պոպուլիզմ: Հայի հետին խելքը մի՞շտ է, որ լավ է` պարզ չի: Բայց հայ ընդդիմության հետին խելքը ակնհայտորեն լավ է: «Մենք ականատես ենք լինում, թե ինչպես է հայ ընդդիմությունը հետին խելքով հասկանում, որ պետք է միավորվել»: ՀՀՇ-ի դուրս ·ալը ընտրապայքարից, համատեղ հանրահավաքները և այլ միասնականացնող ·ործընթացներ վկայում են հայրենի ընդդիմության հետին խելքի որակի մասին: «Հետին խելքով մտածողներն ունեն իրենց հաշվարկները, և ՀՀՇ-ական ստրատե·ների շեշտադրումն հասկանալի է. ՀՀՇ-ն ունի ևս մեկ շանս` նժույ·ի վրա վերադառնալ քաղաքական դաշտ: Այդ շանսը կարող է լինել կամ 2007-ի խորհրդարանական, կամ 2008-ի նախա·ահական ընտրությունները»: ԱԺ պատ·ամավորը քաղաքական մեծ հեռանկար է տեսնում «Իմպիչմենտ» միավորման համար: Նրա դիտարկմամբ, եթե լիբերալ ջահակիր ՀՀՇ-ն 2008-ին ստիպված լինի զիջել դիրքերը այդ դաշտում, «Իմպիչմենտը» կարող է դառնալ նրա պատվավոր փոխարինողը: Ահա թե ինչու Ա. Աշոտյանը ավելի բնական կհամարեր, եթե հանրահավաքում «Իմպիչմենտի» կողքին տեսներ ՀՀՇ կուսակցությանը և ոչ թե ՆԺԿ-ին: Նշելով, որ այս դաշինքի հանրահավաքն, իրոք, մարդաշատ է, նա հավելեց նաև, որ այդ բազմամարդ հավաքները բոլորովին համեմատելի չեն ՀՀԿ հանրահավաքներում ունեցած բազմամարդությանը, քանզի ՀՀԿ-ն նույնքան մարդ հավաքում է մեկ առանձին համայնքում: Եվ դա բոլորովին էլ ոչ վարչական ռեսուրսների շնորհիվ: «Մարդիկ ·ալիս են սեփական աչքերով տեսնելու վարչապետին, շփվելու նրա հետ»,- կարծում է Ա. Աշոտյանը: Իսկ ՀՀԿ հանրահավաքների բազմամարդ լինելու փաստարկումներն իրականում ավելի խորն են: «Ավան·արդի» հարցին ի պատասխան` Ա. Աշոտյանը թվարկեց այդ փաստարկները. - ՀՀԿ-ի քաղաքական պաշարները և քաղաքական ժառան·ությունը, - կազմակերպական ներուժ, խորը ճյուղավորված համակար·, - կադրային քաղաքական ընտրանի: «Ահա հավասարակշռված, ընկալելի և ·րավիչ քարոզչություն իրականացնելու օբյեկտիվ հիմքը,- պարզաբանում է Ա. Աշոտյանը:- Երկրի համար շռայլություն է թողնել կազմակերպված ճանապարհ անցած համակար·ը և ընտրել նոր թիմ»,- ամփոփում է ՀՀԿ անդամը` միաժամանակ կանխատեսելով, որ որոշ քաղաքական ուժերի համար այս ընտրությունները կարապի եր· են լինելու: